ASGP (1999), vol. 69: 113-124
POSITION AND AGE OF CONGLOMERATES IN CAVES NEAR KRAKÓW (POLISH JURA)
Michał GRADZIŃSKI
Institute of Geological Sciences, Jagiellonian University, ul. Oleandry 2a, 30-063 Kraków, Poland, E-mail: gradzinm at ing.uj.edu.pl
Gradziński, M., 1999. Position and age of conglomerates in caves near Kraków (Polish Jura). Ann. Soc. Geol. Polon., 69: 113-124.
Abstract: Fine-grained conglomerates have been found in five caves in the southern part of Polish Jura: Wierzchowska Górna, Nad Zródlem V, Bez Nazwy, Jama Ani, Schronisko ze Zwirem. The conglomerates are matrix-supported and are composed of dark grains, quartz grains, clasts of Upper Jurassic limestones, ferruginous clay matrix and carbonate cement. The dark grains, characteristic of the conglomerates, formed in Oxisols in tropical or subtropical climate. The soils formed in Palaeogene, probably in Eocene time. They were eroded in Oligocene or Miocene time and their physically resistant components were redeposited into caves, forming the conglomerates. Pliocene erosion removed the conglomerates nearly completely, so that only small fragments of them are preserved until now.
Abstrakt: W pięciu jaskiniach południowej części Jury Polskiej (Jaskinia Wierzchowska Górna, Jaskinia nad Źródłem V, Jaskinia bez Nazwy, Jama Ani, Schronisko ze Żwirem) stwierdzono występowanie żwirowców. Żwirowce o rozproszonym szkielecie ziarnowym składają się z: ciemnych ziarn, ziarn kwarcu, fragmentów wapieni górnej jury i ilasto-żelazistego matriks. Żwirowce spojone są węglanowym cementem. Charakterystyczne dla żwirowców ciemne ziarna są pochodzenia pedogenicznego i powstały w glebach typu Oxisol w warunkach klimatu tropikalnego lub subtropikalnego. Gleby te rozwijały się w paleogenie, zapewne w eocenie. W oligocenie lub miocenie były one rozmywane, a ich mechanicznie odporne komponenty były redeponowane w jaskiniach tworząc żwirowce. Większa część tych żwirowców uległa następnie erozji w pliocenie tak, że do dzisiaj zachowały się jedynie ich niewielkie fragmenty.
